خالق ادبیات معاصر زنان در ایران
تاریخ انتشار: ۱۸ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۸۹۶۵۲
سیمین دانشور داستاننویس ایرانی، منتقد و مترجم ادبی است که با آفریدن کتاب «سووشون»، جایگاه ادبی خود را در تاریخ ادب معاصر ایران تثبیت کرده است. وی همسر جلال آلاحمد، نویسنده، مترجم و روشنفکر ایرانی، است.
به گزارش خبرنگار ایمنا، تاریخ نویسندگی، فراز و نشیبهای فراوانی را پشت سر گذاشته است. در پس هر فرازوفرود این دشت، نامهایی نهفته است که هرکدام برگی از هویت و شناسنامهی نویسندگی در سرتاسر جهان را رقم زندهاند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در دل هر یک از کلمات آنان، گنجینهای از رازها و معانی نهفته است و در پیاپی سطور پربار آنان، رازهایی برای نویسندگان. قصد ما همگام شدن و سفر به زمانه وزندگی آنان است تا با ذهن و زبان آنان بیشازپیش آشنا شویم و از این همصحبتی خوشهای چند پی توشهی نویسندگی خود برداریم.
در این برهه از زمان، دفتر زندگانی «سیمین دانشور»، نویسندهی ایرانی و خالق اثر ماندگار و جهانی «سووشون» را ورق میزنیم به امید آنکه برگی چند به یادگار نصیب دوستداران خود کند. سیمین دانشور نویسنده و مترجم ایرانی و همسر جلال آلاحمد بود و در اکثر فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی همسرش حضور و همکاری داشت. سیمین دانشور نخستین زن ایرانی بود که به صورتی حرفهای در زبان فارسی داستان نوشت.
زندگینامه سیمین دانشورسیمین دانشور در هشت اردیبهشت ۱۳۰۰ در شیراز به دنیا آمد. پدرش دکتر محمدعلی دانشور (احیاءالسلطنه) همان فردی است که سیمین دانشور در رمان «سووشون» از او به نام دکتر عبدالله خان یاد میکند؛ احیاءالسلطنه مردی بافرهنگ و ادب بود و عضو گروه حافظیون که شبهای جمعه بر سر مزار حافظ جمع میشدند و یاد حافظ را زنده میداشتند. مادر سیمین دانشور قمرالسلطنه حکمت نام داشت. بانوی شاعر و هنرمند که نقاشی را به فرزندانش میآموخت و مدتی هم مدیر هنرستان دخترانه هنرهای شیراز بود سیمین سه برادر و دو خواهر داشت و در خانوادهای اهل ذوق و هنر پرورش یافت.
سیمین دانشور، این بانوی داستانسرا از کودکی با ادبیات و هنر توسط مادر و پدرش آشنا شد و دوران ابتدایی و متوسط را در مدرسه انگلیسی «مهرآئین» به تحصیل پرداخت و در امتحانات نهایی شاگرداول سراسر کشور شد. سیمین سپس به تهران آمد و در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران به تحصیل مشغول شد و در مدرسهای آمریکایی در تهران اقامت گزید.
پدر سیمین دانشور در سال ۱۳۲۰ زمانی که سیمین موفق به اخذ مدرک لیسانس شده بود، درگذشت و باوجود درآمد مکفی پدر و ثروت مادرش برای مدتی مجبور به کار کردن شد. ازجمله کارهایی که سیمین دانشور به آن اشتغال داشت، معاونت اداره تبلیغات خارجی و همچنین نوشتن مقاله برای روزنامه ایران آن زمان بانام مستعار «شیرازی بینام» بود و برای مدت کوتاهی نیز در رادیو تهران مشغول بود.
سیمین در دانشگاه تهران شاگرد استادانی نظیر ملکالشعرای بهار، علیاصغر حکمت، نصرالله فلسفی، احمد بهمنیار و لطفعلی صورتگر بود. او در سال ۱۳۲۸ با مدرک دکترای ادبیات فارسی از دانشگاه تهران فارغالتحصیل شد. رساله او علم الجمال و جلال در ادبیات فارسی تا قرن هفتم نام داشت، استاد راهنمای اولیه او فاطمه سیاح بود اما به علت فوت نابهنگام او، بدیعالزمان فروزان فر جایگزینش شد. سیمین در این دوران، کتاب سرباز شکلاتی، اثر جرج برنارد شاو را ترجمه کرد.
دلیل استعفای سیمین از فعالیت در رادیو
پدر سیمین در سال ۱۳۲۰ فوت کرد و به همین دلیل مادرش از شیراز به تهران آمد، باوجود وضع مالی مساعد خانواده، سیمین تصمیم گرفت که کار کند. وی در همان سال بهعنوان معاون اداره تبلیغات خارجی در رادیو تهران استخدام شد، احمد شاملو و علیاکبر کسمایی از همکاران رادیویی او بودند.
سیمین احساس کرد که این کار با روحیاتش سازگار نیست و دو سال بعد از رادیو استعفا داد و با اسم مستعار شیرازی بینام به نوشتن مقاله و ترجمه برای نشریات مختلف مشغول گردید. مرتضی کیوان از او خواست تا یادداشتها و داستانهای پراکندهاش را جمعآوری کند. در سال ۱۳۲۷ او اولین کتاب خود را شامل ۱۶ داستان کوتاه بود به نام آتش خاموش منتشر کرد. آتش خاموش نخستین مجموعه داستانیای بود که به قلم یک نویسنده زن ایرانی منتشر میشد.
زهرا طهماسبی نمینی در کتاب جزیرهنشین سرگردان نقل کرده است که در سال ۱۳۲۷، هنگامیکه سیمین در اتوبوسی از تهران راهی شیراز با جلال آل احمد روبرو شد. آشنایی اولیه و گفتوگوی آنها به ملاقاتهای بیشتری انجامید و درنهایت آنها در سال ۱۳۲۸ با یکدیگر ازدواج کردند.
جلال آل احمد نویسنده و اندیشمندی شناختهشده بود و به خانوادهای مذهبی تعلق داشت اما خانواده سیمین مرفهتر و مدرنتر از خانواده جلال بودند. پدر جلال به این وصلت رضایت نداشت و روز عقد نیز در مراسمشان شرکت نکرد. یکی از مهمانان این ازدواج صادق هدایت بود. وی با جلال و سیمین رابطه دوستانهای داشت.
سیمین دانشور به دلیل فشارهای ساواک بهعنوان هیئتعلمی استخدام نمیشودسیمین دانشور در شهریور سال ۱۳۳۱ بورس تحصیلی دانشگاه استنفورد آمریکا را از طریق مؤسسه فولبرایت دریافت میکند و به ایالاتمتحده برای تحصیل در رشته زیباییشناسی میرود. وی در دانشگاه استنفورد نزد والاس استگنز، داستاننویسی را میآموزد و به گفته خودش در نوشتن داستان تحت تأثیر سبک نوشتای والاس قرارگرفته است.
در این سفر سهساله جلال همسرش را همراهی نمیکند. نامههای ردوبدل شده در میان این دو، بعدها در کتابی به نام نامههای سیمین دانشور و جلال آل احمد بهوسیله انتشارات نیلوفر چاپ میشود. سیمین در هنگام تحصیلش در دانشگاه استنفورد علاوه برنوشتن دو داستان کوتاه به زبان انگلیسی، کتابهایی نظیر باغ آلبالو، رمان بئاتریس اثر آرتور شنیتسلر، دشمنان چخوف و رمز موفق زیستن نوشته دیل کارنگی را به فارسی ترجمه میکند. او سه سال پس از تحصیل در دانشگاه استنفورد به ایران بازمیگردد.
سیمین پس از بازگشت به ایران به کار تدریس در دانشگاه تهران مشغول میشود اما به دلیل فشارهای ساواک بهعنوان هیئتعلمی استخدام نمیشود. علاوه بر این او در مدارس گوناگونی نیز بهعنوان معلم به دانشآموزان درس میدهد. سیمین به مدت ۲۰ سال در دانشگاه به تدریس ادامه میدهد.
از دیگر فعالیتهای سیمین دانشور پذیرش مدیریت نشریه نقش و نگار را میپذیرد. و در این مدت کمدی الهی سارویان، همراه آفتاب و داغ ننگ ناتانیل را به فارسی ترجمه میکند. در سال ۱۳۴۰ دومین مجموعه داستان سیمین که شهری چون بهشت نام دارد، منتشر میشود. این مجموعه شامل ۱۰ داستان کوتاه است.
در سال ۱۳۴۸ رمان سووشون که در زمره پرفروشترین آثار ادبی فارسی معاصر است، موجب شگفتی و استقبال منتقدان شد. از این رمان تاکنون ۵۰۰ هزار نسخه چاپشده است و آن را به ۲۱۷ زبان زنده دنیا ترجمه کردهاند. این رمان درونمایهای سیاسی دارد و در آن به ستیز با قدرتمندان و صاحبان ثروت و سرنوشت مملوء از سختی دهقانان و کارگران اشاره میشود. منتقدان سووشون را مهمترین اثر سیمین دانشور میدانند.
دو ماه پس از انتشار این کتاب مرگ جلال رخ میدهد وزندگی بیستساله سیمین و جلال آل احمد با مرگ نا به هنگام او به پایان میرسد.
سیمین ۱۳ سال پس از فوت همسرش در سال ۱۳۶۱ کتابی به نام «غروب جلال» را منتشر میکند. بخش اول کتاب شوهرم جلال نام دارد. وی این بخش را در سال ۱۳۴۱ و در زمان حیات همسرش نوشته است و در آن به جنبههای مختلف زندگی جلال میپردازد. بخش دوم این کتاب روایتگر روز درگذشت جلال از زبان سیمین است.
از سیمین دانشور بیش از ۱۰ ترجمه ممتاز باقیمانده است که میتوان در بین آنها به چهلطوطی، ماهعسل آفتابی و کتاب دشمنان چخوف اشاره کرد.
آشنایی با سهگانه سیمینسهگانه سیمین، رمانی مشتمل بر سه جلد است جلد اول و دوم آن به ترتیب جزیره سرگردانی و ساربان سرگردان نام دارند. شخصیتهای اصلی این داستانها مراد و سلیم هستند که اولی چپگرا است و دومی گرایشهای مذهبی دارد. رمان ساربان سرگردان در فضای اوایل انقلاب اتفاق میافتد و با شروع جنگ ایران و عراق و اعزام مراد به جبهه به پایان میرسد. سومین رمان این مجموعه کوه سرگردان نام دارد که هنوز منتشرنشده است.
شهری چون بهشت، به کی سلام کنم و انتخاب از دیگر مجموعههای داستانی سیمین دانشور هستند. به کی سلام کنم از داستانهایی تشکیلشده است که بیشتر مضمون سیاسی دارند و به فضای دهه پنجاه و اختناق حاکم بر آن دوران میپردازند. از پرندههای مهاجر بپرس در سال ۱۳۷۶ منتشر شد. این داستانها مضامینی مربوط به انقلاب و جنگ دارند.
سیمین دانشور در اواخر عمر خود از بیماریهای مختلفی رنج میبرد و نهایتاً در هجدهم اسفند سال ۱۳۹۰ براثر کهولت سن و ابتلاء به بیماری آنفولانزا در سن ۹۰ سالگی دیده از جهان فروبست. سیمین دانشور در قطعه هنرمندان بهشتزهرای تهران و در همسایگی عبدالحسین زرینکوب و فریدون مشیری به خاک سپردهشده است.
در ادامه به برخی از آثار سیمین دانشور نگاهی میاندازیم:
کتاب آتش خاموش (۱۳۲۷)این کتاب اولین تجربه حرفهای دانشور در نویسندگی است، متشکل از ۱۶ داستان کوتاه که به گفته نویسنده، هفت داستانش متأثر و مقتبس از قصههای اُ. هِنری است. علیرغم انتقادات متعددی که به آن واردشده است، آتش خاموش از دو جهت اهمیت دارد: اول آنکه در نوع خود پیشگام است زیرا اولین مجموعه داستان کوتاهِ فارسی به قلم یک نویسنده زن است و دوم آنکه در مطالعه و بررسی سِیر نویسندگی دانشور یاریرسان است.
وی خود درباره نگارش این کتاب میگوید: با خودم میگفتم اولین کار که نباید بهترین کار باشد. وقتیکه آتش خاموش را مینوشتم ۲۰ سال داشتم. خوب این، کارِ یک دخترِ بیستساله است. تا آنوقت هیچ زنی داستان کوتاه ننوشته بود و شاید نوشته بود و من خبر نداشتم. به خودم گفتم که بگذار اولین باشم. چرا باید صبر میکردم و آخری میشدم؟ بنابراین آتش خاموش را باید سیاهمشق دانشور دانست.
کتاب شهری چون بهشت (۱۳۴۰)دانشور در این مجموعه نگاه ویژهای به مسائل و مصائب زنان دارد. میتوان چند داستان قوی در آن یافت (داستان شهری چون بهشت)؛ درمجموع نویسنده نسبت به آتش خاموش پیشرفت داشته، در موضوعات و شخصیتها تنوع ایجاد کرده اما در قیاس با آثار بعدیِ خود خصوصاً رمانهایش، همچنان نقاط ضعفی دارد مثلاً توصیفات در حد گزارش باقیماندهاند و بار عاطفیِ اندکی دارند.
کتاب به کی سلام کنم؟ (۱۳۵۹)در این مجموعه نیز نویسنده، «زن» و بهویژه مسئله فرزندآوری، دوری مادران و فرزندان، تنهاییِ مادران را در مرکز داستانهایش قرار داده است. این الگو از حضور زن در ادبیات، تا پیش از دوران معاصر بیسابقه است. اگر سالهای مشروطه را بهعنوان آغاز رسمی ادبیات نوین ایران بپذیریم، بهروشنی میبینیم که در دورانِ کهن، زن بهعنوان یکی از عناصر و شخصیتهای حاضر در ادبیات که عمدهی آن نیز ادبیات منظوم است همواره دور و مبهم بوده است، موجودی دستنیافتنی، مستور و پردهنشین که شخصیتپردازیِ آن همواره با کلیشه و تکرار همراه بوده است. مشروطه است که زن را از پسِ پردهها بیرون میکشد و تصویری اینجایی و اکنونی از او ارائه میدهد؛ مطالباتش را عنوان میکند و از مصائبش سخن میگوید، البته بازهم بیشتر در قالبِ شعر. این نگرش اندکاندک به جهان داستانها نیز راه مییابد که بهعنوانمثال میشود از تهران مخوف یادکرد. اما زنهایی که سیمین خلق میکند ویژگیهای خاص خود رادارند.
کتاب سووشون (۱۳۴۸)اگر بخواهیم از میان آثار دانشور، یک شاهکار برای او قائل شویم، بیشک سووشون است. این داستان بلندترین جهشِ سیمین بود، اثری که قدرت و قوّت آن، سیمین را از زیر سایهی آلاحمد بیرون کشید و نام او را در حوزه نویسندگان حرفهای تثبیت کرد. گلشیری در این راستا چنین میگوید: بهحق آتش خاموش و شهری چون بهشت از چندان ارجی برخوردار نبود تا نام او را در اعداد داستاننویسانِ بهنام به یاد بیاورد و این نام تا پیش از ۱۳۴۸ [که سال انتشار سووشون است] بیشتر به استعانتِ "عیالم سیمین" یا "عیال" و از قلمِ آلاحمد حضور داشت.
این کتاب بهطور عمده سیاسی و اجتماعی است ولی در لایه دیگر کتاب، زندگانی طبقهی متوسط جامعه ما در دوره پس از شهریورماه ۱۳۲۰ و سقوط حکومت رضاشاهی به نمایش گذاشته میشود و همین لایه کتاب است که از اهمیت ویژهای برخوردار است. داستان درباره یوسف و همسرش، زری، است و در شیراز روی میدهد.
یوسف [یک اربابزاده] تحصیلکرده و مخالف بیدادگری و استعمار است. او از فروش غلاتِ حاصل املاک خود به نیروهای انگلیسی که جنوب ایران را اشغال کردهاند، خودداری میکند و با وابستگی دولت به کشورهای استعماری [استعمارگر] مخالفت میورزد و در این نبرد از پا درمیآید. زری نیز تحصیلکرده است و آرمانهای اجتماعی دارد ولی با تندرویهای شوهرش موافق نیست و در طول مبارزههای شوهرش مدام در هراس به سر میبرد. دلش گواهی میدهد که یوسف عزیز او در این نبرد از پای درخواهد آمد و ازاینرو میکوشد همسرش را بهاعتدال و مدارا ترغیب کند اما سیر رویدادها در جهت مخالف خواست و امید او درحرکت است.
کتاب جزیره سرگردانی (۱۳۷۲) و کتاب ساربان سرگردان (۱۳۸۰)این دو کتاب از سهگانهی دانشور است که جلد سوم آن (کوه سرگردان) هنوز منتشرنشده است. دانشور در این داستان نیز _مانند سووشون_ از سبک Documentary Fiction یا داستانِ مستندگونه استفاده کرده است. او داستانِ زندگی «هستی» و فراز و نشیبهای زندگیاش را از سالهای پیش از انقلاب تا سالهای جنگ ایران و عراق به تصویر میکشد. هستی دختری تحصیلکرده، هنرمند و روشنفکر که در کشاکشی مدام است، سرگردان و مردد. از نکات جالب این کتاب، حضور سیمین و جلال بهعنوان شخصیتهای داستان است.
کد خبر 646501منبع: ایمنا
کلیدواژه: ملک الشعرای بهار صادق هدایت سعدی فریدون مشیری احمد شاملو سیمین دانشور آثار سیمین دانشور درگذشت سیمین دانشور سیمین دانشور کتاب ها سیمین دانشور و جلال آل احمد سیمین دانشور و آل احمد شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق دانشگاه استنفورد سیمین دانشور دانشگاه تهران داستان کوتاه جلال آل احمد آتش خاموش داستان ها شخصیت ها ی دانشور
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۸۹۶۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اهتمام نهاد کتابخانه های عمومی برای حمایت از آثار ادبیات پایداری
به گزارش خبرنگار مهر، آیین نقد و رونمایی کتاب «لبخند آفتابی» صبح چهارشنبه با حضور سیدرضا علوی نویسنده کتاب، رسول آفتابی روایتگر اثر، موسی غیور منتقد کتاب، اسد بابایی مدیرکل کتابخانه های عمومی آذربایجان شرقی و جمعی از علاقمندان به حوزه ادبیات پایداری در تالار نخجوانی کتابخانه مرکزی تبریز برگزار شد.
اسد بابایی مدیرکل کتابخانه های عمومی آذربایجان شرقی در این آیین با بیان اینکه کتابهای حوزه دفاع و پایداری به عنوان یک گونه ادبی، بسیاری از آثار ممتاز معاصر را در برگرفته است گفت: این آثار علاوه بر غنای ادبی و فرهنگی که درخود دارد باعث تاثیرگذاری بر روی آحاد جامعه، برای حراست هر چه بیشتر از وطن و میهن خود می شود.
بابایی با تاکید بر اهتمام جدی نهاد کتابخانه های عمومی کشور برای حمایت از آثار حوزه ادبیات پایداری افزود: سعی داریم با برگزاری برنامه های ترویجی مانند رونمایی و نقد و بررسی کتاب های نگارش شده در موضوع هشت سال دفاع مقدس به ویژه بیوگرافی ها و اتوبیوگرافی های تالیف شده در زمینه سیره زندگی رزمندگان منش زندگی ساده و مبتنی بر اسلام ناب آنها را به نسل جوان و نوجوان منتقل نماییم.
مدیرکل کتابخانه های عمومی آذربایجان شرقی در بخش دیگری از سخنان خود در مورد کتاب «لبخند آفتابی» اظهار داشت: یکی از مهمترین نقاط قوت کتاب در این است که هم نویسنده و هم راوی با نگاهی آمیخته به طنر کوشش کرده اند با زبانی ساده و بدون کلیشه جریان های تلخ و شیرین و مفاهیم والای ایثار را در زندگی روزمره رزمندگان هشت سال دفاع مقدس به نمایش درآورند.
موسی غیور نویسنده، پژوهشگر و منتقد ادبیات پایداری در آیین نقد و رونمایی کتاب «لبخند آفتابی» گفت: وجه تمایز جنگ تحمیلی با دیگر جنگ های رخ داده در طول تاریخ این است که: جنگ ما دفاعی با محوریت مردم بود و تمام نیروهایی که جنگ را اداره کرده اند مردم عادی و از بطن جامعه بودند بنابراین بعد از پایان جنگ همه رزمندگان در یک نقطه اشتراک یافتند که باید لحظات ناب و زیبایی های دفاع مقدس را برای آنهایی که آن جو را ندیده و حس نکرده اند ترسیم و روایت نمایند.
غیور در بخش دیگری از سخنان خود به آسیب های متوجه ادبیات پایداری و خاطره گویی از دفاع مقدس پرداخته و بی توجهی به اقتصاد نشر، سفارشی سازی تدوین و نگارش کتاب در این حوزه، ایجاد مسائل و مشکلات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بعد از جنگ تحمیلی که به معویات جنگ آسیب زده اند و یکسان سازی تیپ های شخصیتی از همه رزمندگان در آثار مربوط به حوزه ادبیات پایداری را از آن جمله از آسیب ها مطرح کرد.
این پژوهشگر و منتقد ادبیات پایداری استفاده از کاغذ مناسب، عکسهای رنگی، دورنگ بودن متن نوشتاری کتاب و صفحه آرایی زیبا را از جمله نقاط قوت ظاهری کتاب برشمرده و توجه به سلوک و ارتباطات انسانی به جای حادثه محور بودن داستان، بی تکلفی و دور بودن نویسنده و راوی از ریا و نمایش، عدم وجود محتوای زائد، حشو و تکراری در کتاب، ترجمه فارسی روان و سلیس خاطرات اغل ترکی آمیخته به طنز و فکاهیات را از جمله نقاط قوت محتوای این کتاب عنوان کرد.
رسول آفتابی راوی کتاب نیز در این نشست هدف از بیان خاطرات گردآوری شده در کتاب را گرامیداشت یاد و خاطره شهدا و هم رزمان دفاع و ثبت در صفحات درخشان تاریخ مقاومت و دفاع ملی دانسته افزود: خاطره گویی کردم تا من هم به نوبه خود بتوانم سهمی در بازگویی و بازخوانی رشادت ها و معنویت ها و مردانگی های رزمندگان با اخلاص اسلام را بیان نمایم.
سیدرضا علوی نویسنده کتاب نیز در پایان این آیین با بیان خلاصه ای از مراحل و سیر تدوین کتاب «لبخند آفتابی» و دلایل انتخاب رسول آفتابی برای نگارش خاطرات وی گفت: با شنیدن نام برخی افراد ناخود آگاه لبخند بر لبان آدمی می نشیند. این افراد اشخاصی خوش مشرب با روحیه طنز پرداز بذله گو نیک اندیش و خیرخواه هستند. در طول تاریخ دفاع مقدس با توجه به موقعیت و شرایط جنگ نیاز به افرادی مانند رسول آفتابی بود که با بذله گویی طنز پردازی و نکته سنجی های خود روحیه رزمندگان را غرق در نشاط کنند. احتیاج ذاتی انسانها به شاد بودن افرادی را در دوران جنگ تحمیلی و دفاع مقدس وادار به بذله گویی ها و شوخی با موقعیت موجود در نبرد می کرد. طنز پردازی آنی و بذله گویی این رزمندگان در زمانهای سخت پیکار و رودررویی با دشمن مهاجم و متجاوز به داد رزمندگان می رسید.
کد خبر 6093796